6 phút để đọc
Winston is a highly experienced digital marketing professional, specializing in Cybersecurity, IT services, and Software as a Service (SaaS). @#@ Tôi là một technical writer trong lĩnh vực bảo mật, dịch vụ CNTT và phát triển phần mềm.
Bạn đã chuyển tiền cho kẻ lừa đảo? Đừng hoảng. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách lấy lại tiền khi bị lừa đảo trên mạng và nhanh chóng trình báo công an và liên hệ ngân hàng.
Chỉ cần một cú click chuột, một tin nhắn, bạn có thể mất trắng tiền trong tài khoản. Từ đầu tư coin giả, shop bán hàng online không tồn tại, đến mạo danh công an, chuyển khoản nhầm, người thân mượn tiền – lừa đảo chuyển khoản đang diễn ra từng giờ, từng phút.
Điều đáng buồn là rất nhiều nạn nhân không biết phải làm gì sau đó hoặc làm sai quy trình khiến khả năng lấy lại tiền giảm gần như bằng 0.
Bài viết này sẽ giúp bạn:
- Biết các kiểu lừa đảo phổ biến nhất hiện nay.
- Phản ứng đúng cách để tăng cơ hội lấy lại tiền.
- Hạn chế tổn thất, bảo vệ tài sản cho bạn và người thân.
Những hình thức lừa đảo chuyển khoản phổ biến nhất hiện nay
Dưới đây là 6 chiêu trò được sử dụng nhiều nhất từ 2023–2025 mà nạn nhân thường gặp phải:
- Chuyển tiền mua hàng rồi bị block: Bạn đặt hàng qua Facebook/Zalo/Shopee giả. Sau khi chuyển khoản, người bán… biến mất. Không giao hàng, không trả lời, block bạn toàn bộ.
- Giả danh công an, toà án để yêu cầu “điều tra tài chính”: Kẻ gian gọi điện, tự xưng cơ quan điều tra, yêu cầu bạn chuyển tiền vào “tài khoản an toàn” để kiểm tra dòng tiền. Thực tế là bẫy.
- Chuyển khoản nhầm có chủ đích: Một số tiền lạ chuyển nhầm vào tài khoản bạn → sau đó kẻ lừa gọi đòi hoàn tiền nhưng cung cấp tài khoản khác để bạn chuyển vào → mất tiền.
- Lừa đảo đầu tư: coin, forex, tiền kỹ thuật số: Hứa lãi suất cao, “đội ngũ hỗ trợ”, “chuyên gia tài chính”… bạn chuyển tiền đầu tư và không bao giờ lấy lại được.
- Mạo danh người quen mượn tiền: Hack Facebook/Zalo, nhắn tin “chị ơi cho em mượn 5 triệu gấp” → bạn tin vì đúng ảnh, đúng tên → chuyển khoản mà không gọi xác nhận.
- Giả mạo Shopee/Lazada báo đơn hàng, trúng thưởng: Thông báo bạn trúng quà hoặc có đơn chưa thanh toán, dẫn link giả hoặc yêu cầu chuyển tiền phí → chiêu dụ cực kỳ tinh vi.
5 bước cần làm ngay để lấy lại tiền sau khi bị lừa đảo
Khi vừa chuyển tiền và nhận ra bị lừa, thời gian là yếu tố quyết định. Càng xử lý sớm, càng có khả năng phong toả giao dịch, ngăn tiền của bạn “bốc hơi”.
1. Liên hệ ngân hàng ngay lập tức
Gọi tổng đài ngân hàng của bạn và ngân hàng thụ hưởng (ngân hàng mà bạn chuyển tiền đến). Cung cấp đầy đủ:
- Thông tin giao dịch (số tiền, thời gian, STK người nhận).
- Tình huống xảy ra (bị lừa, nghi ngờ lừa đảo).
- Yêu cầu phong toả tài khoản người nhận hoặc giữ lại giao dịch (nếu chưa được xử lý xong).
Lưu ý: Bạn cần thực hiện càng sớm càng tốt (lý tưởng: <30 phút sau giao dịch).
2. Trình báo công an địa phương hoặc cơ quan chuyên trách
Mang theo:
- CCCD/hộ chiếu.
- Sao kê, ảnh chụp màn hình giao dịch.
- Tin nhắn/email liên quan đến lừa đảo.
Công an có thể lập biên bản, chuyển hồ sơ cho đơn vị điều tra kinh tế, gửi văn bản yêu cầu ngân hàng giữ giao dịch.
Trong một số trường hợp, nếu có đủ cơ sở chứng minh là hành vi lừa đảo, ngân hàng sẽ phối hợp phong toả tài khoản trong thời gian chờ điều tra.
3. Báo cáo lên Trung tâm Giám sát An toàn không gian mạng quốc gia (NCSC)
Truy cập https://canhbao.ncsc.gov.vn, gửi thông tin liên quan để hỗ trợ điều tra, cảnh báo cộng đồng và phối hợp với cơ quan chức năng.
4. Thông báo với bạn bè/người thân để tránh bị lừa tiếp
Kẻ lừa có thể dùng thông tin bạn cung cấp để tiếp tục giả danh bạn vay tiền, hack tài khoản của bạn, lừa tiếp người thân. Vì vậy, hãy cảnh báo ngay cho những người có liên quan.
5. Giữ lại toàn bộ bằng chứng số
- File ghi âm cuộc gọi.
- Ảnh chụp màn hình tin nhắn, link.
- Sao kê ngân hàng.
Tuyệt đối không xoá hoặc chỉnh sửa gì. Đây là bằng chứng pháp lý nếu bạn muốn khởi kiện hoặc yêu cầu hoàn tiền.
Khi nào thì có thể lấy lại tiền và khi nào… không thể?
Không phải trường hợp nào cũng lấy lại được tiền, nhưng nếu bạn hiểu rõ các tiêu chí sau, sẽ biết mình có cơ hội hay không.
1. Tiền chưa kịp rút khỏi tài khoản nhận
Tài khoản người nhận bị phong toả ngay sau khi bạn báo → còn tiền trong tài khoản → ngân hàng có thể hoàn trả nếu có lệnh của công an hoặc hai bên tự thoả thuận.
2. Tài khoản người nhận là tài khoản ảo/mạo danh
Đây là trường hợp khó truy vết. Nếu không có thông tin xác thực, việc điều tra sẽ mất nhiều thời gian và khả năng lấy lại tiền thấp.
3. Bạn chuyển khoản sai nhưng không bị lừa
Đây là trường hợp “chuyển nhầm”. Có thể làm đơn yêu cầu hoàn tiền theo quy định tại Thông tư 19/2016/TT-NHNN. Ngân hàng sẽ liên hệ người nhận để hoàn lại tiền nếu họ đồng ý.
4. Bạn bị lừa nhưng không có đủ bằng chứng
Việc lấy lại tiền gần như bất khả thi nếu không có bằng chứng giao dịch, không rõ danh tính kẻ lừa, không có link/tin nhắn/email liên quan.
Làm sao để phòng tránh các hình thức lừa đảo chuyển khoản?
Chờ đến khi rơi vào bẫy mới rút ra bài học thì đã quá muộn. Thay vì chờ đến lúc bị hại, hãy chủ động thiết lập những “lá chắn” dưới đây để bảo vệ chính mình và người thân.
1. Luôn xác minh danh tính người nhận tiền
- Nếu mua hàng online: Chỉ chuyển khoản cho đơn vị uy tín, có chứng nhận thương hiệu, website chính chủ.
- Nếu chuyển tiền cho người thân: Gọi điện xác minh trực tiếp. Tuyệt đối không chuyển tiền chỉ vì một tin nhắn “mượn gấp”.
2. Không chuyển khoản qua link lạ, QR code không rõ nguồn
Kẻ gian thường tạo các trang giả mạo ngân hàng, sàn TMĐT, mạo danh cảnh sát, hải quan… để dẫn dụ người dùng đăng nhập hoặc quét mã chuyển khoản.
- Luôn kiểm tra đường dẫn có HTTPS, domain chính chủ.
- Không nhập thông tin OTP, tài khoản vào các link lạ.
3. Bật cảnh báo lừa đảo, cảnh báo giao dịch bất thường
Nhiều app ngân hàng, trình duyệt hiện nay có hỗ trợ tính năng cảnh báo khi truy cập vào website giả mạo hoặc chuyển tiền đến tài khoản có dấu hiệu gian lận.
Bạn có thể tham khảo công cụ như Locker Anti-Scam, VN-CERT Safe, hoặc các tính năng Smart OTP cảnh báo rủi ro của ngân hàng.
4. Sử dụng phần mềm quản lý mật khẩu để tránh bị đánh cắp thông tin
Một phần lý do người dùng dễ bị lừa là do dùng một mật khẩu cho nhiều tài khoản, hoặc bị lộ thông tin qua website giả mạo.
Giải pháp:
- Dùng Locker Password Manager hoặc Bitwarden, giúp bạn tạo – lưu – tự động điền mật khẩu phức tạp mà không cần nhớ.
- Thiết lập cảnh báo khi có email bị rò rỉ trên dark web.
5. Thường xuyên cập nhật các hình thức lừa đảo mới
Lừa đảo chuyển khoản liên tục biến tướng dưới nhiều hình thức:
- Giả danh người quen.
- Giả danh công an, viện kiểm sát.
- Gửi đơn hàng “Shopee thu hộ”.
- Đòi cọc tuyển dụng, dạy học online…
👉 Vì vậy hãy thường xuyên theo dõi các trang cảnh báo chính thức như:
- https://canhbao.ncsc.gov.vn
- https://locker.io/vi/blog (cập nhật các case lừa mới & cách bảo vệ)
Các câu hỏi thường gặp
1. Chuyển tiền nhầm cho kẻ lừa đảo có đòi lại được không?
→ Có thể, nếu giao dịch chưa được rút tiền khỏi tài khoản người nhận và bạn báo ngân hàng/công an đủ nhanh. Tuy nhiên, khả năng thành công còn tùy vào mức độ hợp tác của các bên.
2. Có nên tự gọi điện cho kẻ nhận tiền để thương lượng không?
→ Không. Trừ khi bạn biết người nhận là bạn bè/người thân và chỉ là “chuyển nhầm”. Nếu đã xác định bị lừa đảo, hãy xử lý qua kênh pháp lý để bảo đảm an toàn và tránh bị tống tiền ngược.
3. Bị lừa qua Zalo/Facebook thì xử lý sao?
→ Trình báo ngay cho công an + khóa tài khoản + cảnh báo bạn bè. Nếu bạn là người chuyển tiền, làm theo các bước trình báo và phong toả tài khoản như đã hướng dẫn ở phần III.
Kết luận
Việc bị lừa chuyển khoản trên mạng không chỉ gây tổn thất tài chính mà còn ảnh hưởng tinh thần nghiêm trọng. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể giảm thiểu thiệt hại – thậm chí lấy lại tiền – nếu hành động đủ sớm và đúng quy trình.
Để tránh trở thành nạn nhân tiếp theo, hãy chủ động thiết lập hệ thống bảo vệ cá nhân: từ xác minh kỹ trước khi chuyển khoản, cảnh giác với link lạ, cho đến sử dụng các công cụ cảnh báo và quản lý thông tin hiệu quả.
Bài viết cùng chủ đề: