8 phút để đọc
Khi thực hiện các giao dịch dịch vụ ngân hàng, thanh toán trực tuyến, bạn thường sẽ được yêu cầu nhập một mã OTP. Vậy bạn đã biết mã OTP là gì chưa? Và mã OTP có thật sự cần thiết và an toàn tuyệt đối? Hãy cùng khám phá trong bài viết này.
Mã OTP là gì? Mã OTP gồm những gì?
OTP là viết tắt của One Time Password, nghĩa là mật khẩu dùng một lần hay mã PIN dùng một lần. Đây là loại mật khẩu giúp tăng tính bảo mật và đảm bảo an toàn trong các phiên đăng nhập hoặc giao dịch trực tuyến. Mật khẩu này chỉ có hiệu lực một lần duy nhất và được giới hạn thời gian trong vài phút hay thậm chí là vài giây cho một phiên giao dịch hoặc đăng nhập.
Mã OTP gồm một dãy các ký tự chữ hoặc ký tự số ngẫu nhiên được gửi đến điện thoại của bạn để xác nhận cho một phiên giao dịch hoặc đăng nhập. Nhờ vậy, giúp ngăn chặn và giảm thiểu những rủi ro bị tấn công do bị lộ thông tin tài khoản hay bị hacker xâm nhập.
Mã OTP có thực sự cần thiết?
Như đã trình bày ở trên, OTP là loại mật khẩu chỉ sử dụng được duy nhất một lần giúp xác nhận lại giao dịch lần cuối. Do đó, ngay cả khi bạn để lộ mật khẩu tài khoản và mã OTP cũ thì kẻ gian cũng khó mà lấy được thông tin hay tiền của bạn.
Về bản chất, mã OTP là một hình thức bảo mật 2FA – một phương thức để chứng thực người dùng bằng việc phối hợp hai yếu tố khác nhau từ bộ nguồn. Vì vậy kẻ gian chỉ có thể lấy được thông tin hay thực hiện giao dịch online khi hắn có cả mật khẩu tài khoản và thiết bị bạn sử dụng để nhận OTP.
Trong bối cảnh tội phạm công nghệ ngày càng phát triển như hiện nay, nếu như các tài khoản cá nhân chỉ sử dụng bảo mật một lớp như trước kia mà không bổ sung thêm tính năng yêu cầu mã OTP thì nguy cơ bị đánh cắp tiền, thông tin,… là rất cao. Do đó, tất cả người dùng đều được khuyến cáo kích hoạt tính năng nhận mã OTP để bảo mật tài khoản.
Làm thế nào để lấy mã OTP?
Cách lấy mã OTP
Để lấy mã OTP không khó, khi cần thiết mã sẽ được tự động gửi về số điện thoại mà bạn đăng ký tài khoản ngân hàng, mạng xã hội,…
Giả sử bạn đang muốn đăng nhập tài khoản Facebook của mình bằng một thiết bị lạ. Sau khi bạn hoàn tất việc đăng nhập, Facebook sẽ yêu cầu gửi mã SMS để xác nhận. Bạn chỉ cần nhấp vào và đợi mã gửi về, sau đó nhập mã là có thể hoàn thành đăng nhập.
Tương tự như vậy với mỗi giao dịch Internet Banking. Sau khi điền đầy đủ thông tin liên quan đến người nhận và số tiền cần chuyển, ngân hàng sẽ yêu cầu xác nhận lại một lần nữa các thông tin giao dịch và kèm theo nút “ Lấy mã OTP”. Trong vài phút, một đoạn mã OTP từ 4 – 6 ký tự sẽ được gửi về số điện thoại của bạn. Bạn chỉ cần nhập mã này để xác nhận lại giao dịch lần cuối là hoàn thành.
Bên cạnh đó, khi nhập thông tin thanh toán online thẻ ghi nợ hay thẻ tín dụng thì mã OTP cũng mặc định được gửi về số điện thoại để người dùng xác nhận lại một lần nữa.
4 hình thức OTP phổ biến nhất hiện nay
Hiện nay, có bốn loại mã OTP được sử dụng phổ biến gồm:
SMS OTP
SMS OTP là loại mã OTP được sử dụng phổ biến nhất hiện nay cho cả Facebook, Gmail, ngân hàng,… Mã sẽ gửi qua tin nhắn SMS về số điện thoại mà bạn đăng ký. Giao dịch chỉ được thực hiện khi bạn nhập chính xác mã này. Hiện nay đa số các ngân hàng đều sử dụng SMS OTP.
Tuy nhiên, hình thức này cũng tồn tại hạn chế đó là không thể áp dụng ở những nơi không có sóng hoặc khi người dùng di chuyển ra nước ngoài. Trong trường hợp này, các hình thức OTP khác sẽ được sử dụng.
Token Key
Token Key là một thiết bị giúp tạo mã OTP được cung cấp khi mở tài khoản tại các ngân hàng. Mã có thể tự động sinh ra mà không cần có kết nối mạng. Đây là thiết bị tách rời với kích thước nhỏ gọn, có thể mang theo bên người. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng dịch vụ này, bạn sẽ phải trả thêm phí để làm máy Token.
Smart OTP
Smart OTP là sự kết hợp hoàn hảo giữa Token và SMS OTP được ứng dụng trên cả hai hệ điều hành iOS và Android. Để sử dụng Smart OTP, bạn cần đăng ký và kích hoạt tài khoản. Sau khi đã được kích hoạt, tài khoản sẽ hoạt động như một máy Token.
Tại Việt Nam, phần lớn các ngân hàng đều đang có xu hướng sử dụng Smart OTP bên cạnh SMS OTP. Google cũng đã áp dụng hình thức này mang tên Google Authenticator.
Voice OTP
Voice OTP là hình thức mới xuất hiện gần đây. Khác với những hình thức OTP còn lại, hệ thống sẽ tự động gọi đến số điện thoại đăng ký tài khoản để cung cấp một mã OTP theo file ghi âm sẵn.
Cách kích hoạt mã OTP ở một số App Banking
Trong trường hợp tài khoản Internet Banking của bạn chưa kích hoạt mã OTP, vậy hãy thử tham khảo cách kích hoạt mã OTP ở một số App Banking dưới đây:
Techcombank
Để hỗ trợ người dùng có thể dễ dàng thực hiện các giao dịch, chuyển khoản trực tuyến an toàn, bảo mật hơn, hiện nay Techcombank đã tích hợp phương pháp bảo mật Smart OTP trên ứng dụng F@st Mobile. Dưới đây là cách thức kích hoạt Smart OTP trên F@st Mobile:
- Bước 1: Mở ứng dụng F@st Mobile trên thiết bị di động và đăng nhập vào tài khoản Internet Banking Techcombank của bạn.
- Bước 2: Tại giao diện chính, chọn biểu tượng ba gạch bên trái màn hình.
- Bước 3: Sau đó chọn mục Cài đặt Smart OTP.
- Bước 4: Nhấn Tiếp tục tại giao diện màn hình giới thiệu Smart OTP.
- Bước 5: Sau đó nhập mật khẩu tài khoản Internet Banking và mã kích hoạt OTP đã được gửi về số điện thoại mà bạn đã đăng ký với ngân hàng trước đó. Chọn Xác nhận sau khi nhập xong.
- Bước 6: Tạo mã mở khóa Smart OTP và chọn Tiếp tục.
- Bước 7: Nhập lại mã mở khoá Smart OTP vừa mới đăng ký và cuối cùng chọn Xác nhận để hoàn thành quá trình kích hoạt OTP.
Vietcombank
Tương tự như Techcombank, hiện nay Vietcombank cũng áp dụng Smart OTP cho ứng dụng VCB Digibank giúp khách hàng chủ động lấy mã xác thực khi thực hiện giao dịch trực tuyến. Để kích hoạt Smart OTP trên VCB Digibank bạn hãy làm theo các bước như sau:
- Bước 1: Đầu tiên bạn cần đăng nhập vào tài khoản VCB Digibank của mình trên thiết bị di động.
- Bước 2: Tại giao diện màn hình chính chọn mục VCB-Smart OTP.
- Bước 3: Sau đó lần lượt thực hiện các bước: Chọn Cài đặt ⇒ Đọc điều kiện, điều khoản sử dụng ⇒ Chọn Tôi đã đọc và cuối cùng chọn Đồng ý.
- Bước 4: Tiến hành Đặt mã PIN cho VCB Smart OTP, rồi chọn Tiếp tục và nhập mã OTP vừa được gửi về số điện thoại đã đăng ký với ngân hàng.
- Bước 5: Tải app VCB Smart OTP về điện thoại và mở ứng dụng lên Nhập mã PIN vừa được tạo trước đó.
Bước 6: Nhập Mã khách hàng ( là số điện thoại bạn đã đăng ký với Techcombank) và Mã kích hoạt ( được gửi sau khi thực hiện 2 giao dịch với SMS OTP). Cuối cùng chọn Kích hoạt để hoàn tất quá trình.
Mã OTP có thực sự đảm bảo an toàn tuyệt đối không?
Mặc dù là lớp bảo mật nâng cấp nhằm ngăn chặn và hạn chế sự tấn công từ các thành phần xấu. Tuy nhiên, đây không phải là giải pháp bảo mật hoàn hảo với những kẻ tấn công có mục đích và động cơ. OTP vẫn có khả năng bị tấn công như các phương pháp khác.
Vì vậy để sử dụng mã OTP một cách hiệu quả và tránh được rủi ro, bạn cần lưu ý những điều sau:
- Thiết lập mật khẩu điện thoại mà bạn đăng ký nhận mã OTP để tránh trường hợp bị kẻ xấu lấy được mã OTP từ điện thoại của bạn.
- Kiểm tra thật kỹ thông tin đăng nhập và thông tin giao dịch trước khi nhập mã OTP.
- Thường xuyên thay đổi mật khẩu để tăng độ bảo mật cho tài khoản. Hãy sử dụng những khẩu mạnh và phức tạp để nâng cao hiệu quả. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc đặt mật khẩu, hãy tham khảo công cụ tạo mật khẩu mạnh.
- Liên lạc ngay với ngân hàng khi mất điện thoại để khóa dịch vụ SMS OTP.
- Không nên thực hiện giao dịch trực tuyến bằng các mạng wifi công cộng. Đồng thời, không cung cấp mã OTP cho người khác trong bất cứ trường hợp nào.
Trên đây là những thông tin chia sẻ về mã OTP, hy vọng qua bài viết này giúp bạn có thêm nhiều thông tin về mã OTP và sử dụng mã OTP một cách hiệu quả. Đừng quên tiếp tục theo dõi trang để cập nhật thêm những tin tức mới về công nghệ.
Xem thêm: