Winston is a highly experienced digital marketing professional, specializing in Cybersecurity, IT services, and Software as a Service (SaaS). @#@ Tôi là một technical writer trong lĩnh vực bảo mật, dịch vụ CNTT và phát triển phần mềm.
Trong 2 năm gần đây, hình thức gọi điện lừa đảo chưa đóng tiền điện đang lan rộng với tốc độ chóng mặt. Kẻ gian tận dụng tâm lý sợ bị cắt điện của người dân để ép chuyển tiền, đánh cắp thông tin, thậm chí lừa trực tiếp tại nhà. Đáng nói, các chiêu trò này ngày càng khó phân biệt thật – giả. Vậy chúng ta cần hiểu rõ: chúng đang lừa kiểu gì, vì sao dễ mắc bẫy và làm sao để tránh?
Vì sao hình thức lừa đảo gọi điện đóng tiền điện ngày càng phổ biến?
Không phải ngẫu nhiên mà lừa đảo gọi điện đóng tiền điện trở thành chiêu bài được ưa chuộng của giới tội phạm công nghệ. Trong khi đó:
- Thông tin cá nhân rò rỉ dễ dàng, kẻ gian biết bạn đang ở đâu, dùng điện bao nhiêu.
- Thanh toán điện tử phổ biến, khiến việc giả mạo QR, website EVN trở nên dễ dàng.
- AI và robocall bùng nổ, giọng nói mạo danh ngày càng “giống thật”.
Cộng với việc nhiều người chưa quen xác minh thông tin hoặc không dám nghi ngờ “người mặc đồng phục”, cạm bẫy này càng phát huy tác dụng và không chừa một ai.
XEm thêm: Dấu hiệu nhận biết email giả mạo tấn công mạng
4 chiêu trò mạo danh cán bộ điện lực thường gặp
Những kẻ tấn công sử dụng hình thức gọi điện lừa đảo chưa đóng tiền điện thường xuyên thay đổi kịch bản, tận dụng cả công nghệ lẫn yếu tố tâm lý để thao túng hành vi người nhận cuộc gọi. Dưới đây là 4 chiêu trò phổ biến nhất mà chúng thường sử dụng và đã khiến biết bao người mắc bẫy.
1. Robocall dọa cắt điện: “Bạn còn nợ hóa đơn…”
Đây là hình thức gọi điện bằng giọng nói tự động, thường từ các đầu số lạ như +882, +60, +44… Khi bạn bắt máy, một giọng nói được thu sẵn phát đều đều:
“Quý khách chưa thanh toán tiền điện tháng trước. Để tiếp tục, vui lòng nhấn phím 1.”
Ngay khi bạn bấm phím theo hướng dẫn, cuộc gọi sẽ được chuyển tiếp đến một “nhân viên chăm sóc khách hàng” giả – thường là người thật nói năng trôi chảy, xưng danh là điện lực khu vực.
Sau đó:
- Bạn được yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc mã OTP.
- Trong một số trường hợp, bạn được hướng dẫn cài app để “xác minh danh tính” – thực chất là app gián điệp hoặc điều khiển thiết bị từ xa.
Vì sao người dùng dễ dính bẫy?
Robocall đánh vào phản xạ sợ bị cắt điện, thường gọi vào giờ hành chính hoặc lúc người dùng đang bận (họp, đang lái xe…). Giọng máy tạo cảm giác “chính quy” và giảm cảnh giác, khiến nhiều người làm theo mà không kịp suy nghĩ.
2. Gửi link giả mạo EVN: “Thanh toán ngay để không bị cắt điện”
Một hình thức khác là gửi tin nhắn SMS, Zalo, email với nội dung cảnh báo nợ tiền điện, kèm theo một đường link “thanh toán nhanh”.
Ví dụ:
“EVN thông báo: Quý khách nợ 575.000đ tiền điện. Truy cập evn-payment-info[.]xyz để thanh toán ngay.”
Trang web bạn truy cập thường giả giao diện cực kỳ giống EVN thật:
- Có logo EVN, mã hóa đơn giả
- Có form nhập số tài khoản, mật khẩu Internet Banking, OTP
- Có nút “Thanh toán” để giả lập giao dịch
Thực chất, toàn bộ thông tin bạn nhập sẽ được gửi về máy chủ của kẻ lừa đảo trong vài giây.
Vì sao nạn nhân dễ dính bẫy?
- Người dùng muốn “giải quyết cho xong” trong 1-2 phút.
- Không ai nghĩ EVN lại có thể bị giả mạo trơn tru đến vậy.
3. Mạo danh nhân viên điện lực đến tận nhà: “Có hóa đơn đây rồi, chị nộp tiền giúp em nhé”
Hình thức này nguy hiểm hơn vì kẻ lừa đảo tương tác trực tiếp tại nhà bạn. Một “nhân viên điện lực” xuất hiện với đồng phục (rất giống thật), bảng tên và cả hóa đơn in sẵn.
Kịch bản thường là:
- “Điện lực đổi hệ thống nên phải thu lại hóa đơn tháng trước.”
- “Chị chưa thanh toán kỳ trước đâu, để em in lại và thu luôn.”
Thậm chí, chúng còn mang theo máy in di động, máy quét QR để tăng tính chuyên nghiệp.
Ai là nạn nhân chính của hình thức này?
- Người lớn tuổi ở nhà một mình
- Phụ nữ nội trợ không nắm rõ thông tin thanh toán
- Khu trọ sinh viên, nhà thuê
Vì sao nạn nhân dễ dính bẫy?
- Có đồng phục + bảng tên + giọng nói chuyên nghiệp
- Không ai nghĩ người ta sẽ đóng giả EVN đến mức tinh vi thế
4. Mã QR giả thanh toán điện (hình thức mới xuất hiện trong 2025)
Chiêu này mới xuất hiện gần đây và lợi dụng hình thức thanh toán không tiền mặt.
Cách hoạt động:
- Bạn nhận được mã QR qua Zalo/Facebook/SMS với nội dung như:
“Tặng bạn ưu đãi 5% khi thanh toán tiền điện qua QR.”
- Hoặc người đến nhà thu tiền yêu cầu bạn quét QR để xác nhận hóa đơn.
Sau khi quét:
- Bạn bị điều hướng đến app lạ / website giả
- Hoặc ví điện tử của bạn bị trừ tiền mà không có giao dịch nào thật
Vì sao nạn nhân dễ dính bẫy?
- Thói quen quét QR để thanh toán đang phổ biến
- QR giả trông giống thật 100%, không thể phân biệt bằng mắt thường
- Người dùng chưa quen xác minh domain, app gốc
Cảnh báo: Hình thức lừa đảo giả danh công an
Vậy làm sao nhận biết cuộc gọi lừa đảo đóng tiền điện?
Dù chiêu trò có tinh vi đến đâu cũng sẽ có kẽ hở, bạn cần chú ý những điểm dưới đây để không bị mắc lừa nhé.
- Cuộc gọi từ số lạ, đầu số quốc tế như +882, +60, +44… ⇒ EVN chỉ dùng các đầu số nội địa, hoặc tin nhắn brandname.
- Gây căng thẳng – ép gấp thời gian“Phải chuyển tiền trong 30 phút nếu không sẽ cắt điện.” ⇒ Không cơ quan nào làm việc kiểu đe dọa, thiếu xác minh như vậy.
- Không nêu được thông tin cụ thể ⇒ Như mã khách hàng, địa chỉ, chỉ nói chung chung: “Anh chưa đóng tiền”.
- Gửi link không thuộc domain EVN chính thứ ⇒ Website EVN phải là
*.evn.com.vn
. Các domain khác là giả. - Liên lạc ngoài giờ hành chính, giờ nghỉ trưa ⇒ Điện lực không gọi vào 12h-13h hay sau 17h30 để dọa nợ tiền.
- Lảng tránh khi bạn yêu cầu xác minh qua tổng đài EVN ⇒ Nếu bạn nói “Tôi sẽ gọi 1900 1909 để xác minh”, mà họ cúp máy – 99% là lừa.
Làm sao để phòng ngừa các hình thức mạo danh nhân viên điện lực này?
Dưới đây là 10 thói quen nhỏ nhưng cực kỳ hiệu quả để ngăn mọi chiêu lừa “đòi đóng tiền điện” trong tương lai:
- Kiểm tra hóa đơn ngay trong ứng dụng EVN: Cài app “EVN CSKH” (Android / iOS) và đăng nhập bằng mã khách hàng 13 ký tự. Mỗi tháng, hãy so sánh số tiền trong app với SMS thông báo. Lệch số? Gọi 1900 1909 tra soát.
- Nói không với link và QR lạ: EVN chỉ dùng miền .evn.com.vn hoặc cổng vietpay.evn.vn. Thấy đường link .xyz, .top, .site… — bỏ qua ngay. QR cũng vậy: quét xong nếu trình duyệt không hiện evn.com.vn thì thoát ngay.
- Thuộc (hoặc lưu) mã khách hàng EVN: Khi có người gọi, yêu cầu họ đọc đúng mã KH. Kẻ lừa thường không biết con số này; bạn chỉ cần hỏi là “lộ” ngay.
- Chỉ tin SMS brand‑name “EVNHCM”, “EVNNPC”, “EVNCPC”, “EVNSPC”: Bất kỳ tin nhắn nào đến từ số di động lạ, hoặc brand‑name kiểu “EVN_Pay” đều là giả.
- Giúp người lớn tuổi phân biệt giọng máy: Robocall đọc đều đều, không trả lời khi bạn hỏi ngược. Hướng dẫn cha mẹ: “Nghe câu đầu thấy giọng máy? Tắt ngay, gọi con, gọi 1900 1909.”
- Đừng khoe hóa đơn điện lên mạng: Một tấm ảnh hóa đơn chứa đủ: mã KH, địa chỉ, QR. Kẻ xấu chỉ cần vậy để dựng kịch bản lừa hoàn hảo.
- Cài ứng dụng chặn spam cuộc gọi: Locker, ****Truecaller, Hiya hoặc bộ lọc “Silence Unknown Callers” (iOS/Android) sẽ tự động báo “Scam Likely” cho đầu số VOIP thường dùng.
- Ai thu tiền mặt, bắt buộc kiểm tra 3 thứ: Thẻ nhân viên có logo + Họ tên, Hóa đơn điện tử in mã QR EVN thật, và cuộc gọi xác minh tới chi nhánh điện lực. Hầu hết tỉnh thành đã ngừng thu tiền mặt nên bạn càng phải cảnh giác.
- Theo dõi fanpage EVN & CSKH địa phương: Khi có chiêu trò lừa mới, EVN thường đăng cảnh báo sớm nhất. Hãy share lại cho những người quen để bảo vệ cộng đồng.
- Tra cứu & báo cáo số nghi lừa tại PhongChongLuada0.com: Gõ số điện thoại hoặc đường link bạn vừa nhận: nếu đã bị tố lừa, hệ thống sẽ thông báo ngay. Chưa có? Hãy là người đầu tiên cảnh báo!
Lời kết
Lừa đảo gọi điện đòi đóng tiền điện là chiêu thức cũ nhưng vẫn rất nhiều người đang bị mắc lừa, đặc biệt là người cao tuổi như ông bà, bố mẹ của chúng ta. Chúng lợi dụng ba yếu tố: tâm lý sợ hãi, sự vội vàng, và thiếu xác minh. Bạn chỉ cần đảo ngược ba yếu tố ấy bằng sự bình tĩnh, kiểm tra, báo cáo là đã khóa chặt 90 % cánh cửa lừa đảo.
Hãy chia sẻ bài viết này đến những người thân của bạn để cùng chung tay đẩy lùi những chiêu trò lừa đảo nhé!
Bài viết cùng chủ đề: