Reading Time: 5 minutes

Deepfake không còn là trò đùa trên mạng xã hội mà đã trở thành vũ khí lừa đảo được các đối tượng xấu lợi dụng để chiếm đoạt tài sản của những người dùng thiếu cảnh giác. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ lừa đảo Deepfake là gì, cách thức tội phạm sử dụng công nghệ này để lừa gạt, và đặc biệt là cách để nhận biết và tự bảo vệ mình cùng người thân trước những thủ đoạn tinh vi.

Lừa đảo Deepfake là gì?

Deepfake là sự kết hợp giữa “deep learning” và “fake”, đây là công nghệ giả mạo hình ảnh, giọng nói sử dụng trí tuệ nhân tạo. Công nghệ này cho phép tạo ra video hoặc audio mà nhân vật trong đó trông như thật, cách nói chuyện cũng như thật dù người đó chưa từng phát ngôn hay xuất hiện như vậy ngoài đời.

Kẻ gian thường lợi dụng công nghệ này để lừa đảo với các kịch bản như:

• Con cái gọi điện cầu cứu tai nạn,
• Sếp yêu cầu chuyển tiền gấp,
• Hoặc cán bộ công an triệu tập, đe dọa.

Đặc biệt với công nghệ deepvoice, chỉ cần vài giây mẫu giọng, AI đã có thể tạo ra bản sao gần như hoàn hảo khiến người nhận cuộc gọi rất khó phân biệt thật giả.

Có thể bạn quan tâm: Các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân

Các chiêu trò lừa đảo bằng Deepfake phổ biến

Dưới đây là 5 chiêu trò phổ biến mà kẻ lừa đảo thường sử dụng. Bạn có thể chia sẻ cho người thân để nâng cao cảnh giác nhé.

Chiêu trò	Mô tả chi tiết	Mục tiêu	Rủi ro
Lừa đảo cuộc gọi video Deepfake DeepVoice	Ghép công nghệ giả dạng khuôn mặt với deepvoice để giả mạo con, bạn thân. Video call “khóc lóc” xin tiền viện phí, giọng nói khớp gần như 95 %.	Người lớn tuổi, phụ huynh	Mất tiền khẩn cấp, lộ info ngân hàng
Giả danh cơ quan chức năng	Deepfake hình ảnh công an, viện kiểm sát; gửi lệnh truy nã giả, yêu cầu “nộp tiền bảo lãnh”. Kèm chữ ký, con dấu giả.	Cá nhân hoảng loạn pháp lý	Chiếm đoạt tài sản, đánh cắp CMND/CCCD
Giả lãnh đạo nội bộ (CEO Fraud)	Video Zoom/Teams có mặt “sếp”, yêu cầu chuyển tiền cho “đối tác”. Giọng nói deepvoice khớp, background mờ che chi tiết khuôn mặt.	Nhân viên kế toán, tài chính	Thiệt hại hàng tỷ đồng, rò rỉ bí mật doanh nghiệp
Tống tiền nội dung nhạy cảm	Ghép mặt nạn nhân vào video 18+. Dọa phát tán nếu không chuyển tiền.	Cá nhân nổi tiếng, nhân viên văn phòng	Gây tổn hại danh dự, tinh thần, tài chính
Quảng cáo đầu tư giả mạo KOL	Deepfake gương mặt/giọng của KOL kêu gọi đầu tư crypto. Livestream giả trên mạng xã hội.	Nhà đầu tư FOMO	Mất vốn, bị bán dữ liệu cá nhân

Làm sao để nhận biết lừa đảo Deepfake?

Dưới đây là các dấu hiệu bạn nên lưu ý để nhân biết liệu cuộc gọi nhận được hay được chỉnh sửa bằng công nghệ giả dạng khuôn mặt.

5 dấu hiệu cảnh báo nhanh

1. Kịch bản khẩn cấp, chuyển tiền ngay – “tai nạn”, “kiểm tra thuế”, “bảo lãnh công an”.
2. Hình ảnh méo – công nghệ giả dạng khuôn mặt chưa hoàn hảo: viền tóc rung, ánh sáng không đồng bộ, khuôn mặt ít chớp mắt.
3. Âm thanh lạ: giọng deepvoice thiếu cảm xúc tự nhiên, đôi khi trễ 0,5–1 giây so với khẩu hình.
4. Bối cảnh tĩnh: nền mờ, nhân vật không xoay đầu, không đưa tay lên mặt, tránh lộ lỗi ghép.
5. Không xác minh được qua kênh khác: gọi lại không nhấc máy, số điện thoại lạ, email/số tài khoản mới.

Quy trình kiểm chứng 3 bước (biện pháp phòng tránh)

Khi gặp tình huống nghi ngờ Deepfake, hãy áp dụng quy trình này để xác minh nhanh và tránh bị cuốn vào kịch bản lừa đảo.

1. Ngắt cuộc gọi → Gọi lại số cũ
   • Nếu là người thân thật, họ sẽ bắt máy hoặc nhắn lại.
2. Đặt “câu hỏi bí mật”
   • Hỏi chi tiết chỉ hai người biết (tên thú cưng, kỷ niệm ngày sinh…). Deepfake không có dữ liệu này.
3. Kiểm tra nguồn chuyển khoản
   • Công an, toà án không bao giờ yêu cầu gửi tiền qua tài khoản cá nhân. Liên hệ tổng đài 113 hoặc ngân hàng để xác minh.

Tip: Luôn để sẵn “mật khẩu gia đình” – một câu hoặc số bí mật chỉ người thân biết để xác thực khi có tình huống gấp.

Xem thêm: Cách bảo vệ điện thoại không bị hack

Một số vụ lừa đảo Deepfake điển hình để lại hậu quả lớn

Những vụ lừa đảo bằng công nghệ Deepfake dưới đây là hồi chuông cảnh báo với mỗi chúng ta. Hãy cùng Locker lan tỏa thông tin này để bảo vệ chính mình và cộng đồng nhé.

Thời gian	Địa điểm	Chiêu trò Deepfake	Thiệt hại & Ghi chú
02/2024	Hong Kong	Giả giọng & mặt CEO trong cuộc gọi Zoom để yêu cầu chuyển tiền cho “đối tác”	25 triệu USD bị chuyển khoản – vụ việc gây chấn động giới tài chính châu Á, nạn nhân là một công ty đa quốc gia. 🔗 incode.com
08/2024	Quảng Bình	Giả công an qua video call, gửi giấy triệu tập giả, dọa nạn nhân chuyển tiền để “bảo lãnh điều tra”	Gần 500 triệu VND – nạn nhân là một giáo viên đã hoảng loạn và làm theo yêu cầu chuyển khoản. 🔗 congan.quangbinh.gov.vn
03/2025	Hà Nội	Giả danh con ruột bị tai nạn giao thông, gọi video khóc lóc xin viện phí	1,3 tỷ VND – người mẹ tin tưởng tuyệt đối do giọng nói và gương mặt quá giống, chuyển tiền ngay trong vòng 20 phút. 🔗 congan.hanoi.gov.vn

Vậy đâu là biện pháp phòng tránh lừa đảo Deepfake Deepvoice?

Chủ động phòng ngừa là cách tốt nhất để tránh sập bẫy. Dưới đây là 5 hành động bạn nên thực hiện ngay hôm nay để giảm rủi ro từ Deepfake.

1. Xác minh qua nhiều kênh

Nếu ai đó yêu cầu chuyển tiền, đừng vội tin video/giọng nói. Hãy gọi lại số điện thoại cũ, hỏi câu hỏi riêng tư hoặc yêu cầu gặp mặt trực tiếp.

2. Giới hạn chia sẻ dữ liệu cá nhân

Không công khai quá nhiều hình ảnh và video có giọng nói rõ ràng lên mạng xã hội. AI cần dữ liệu để huấn luyện – bạn càng chia sẻ nhiều, càng dễ bị giả mạo.

3. Bật bảo mật 2 lớp cho tài khoản

Nếu hacker chiếm được tài khoản Facebook/Zalo của bạn, chúng có thể mạo danh bạn đi lừa người thân. Hãy bật xác thực 2 bước để giảm rủi ro bị đánh cắp tài khoản. => Xem thêm cách bảo mật tài khoản Facebook.

4. Cài đặt ứng dụng nhận diện cuộc gọi lạ

Dùng app như Truecaller, Hiya hoặc bật tính năng cảnh báo spam trên điện thoại. Những app này giúp bạn lọc trước các cuộc gọi nghi lừa đảo.

5. Trang bị kiến thức cho bản thân và gia đình

Đọc tin tức từ các nguồn chính thống (báo chí, công an), cập nhật thủ đoạn mới. Đặc biệt nên hướng dẫn người lớn tuổi và trẻ nhỏ (hai nhóm dễ bị lừa nhất).

Lời kết

Công nghệ lừa đảo Deepfake khiến chúng ta không thể tin tưởng 100 % vào những gì mình thấy và nghe qua màn hình. Giọng quen không đồng nghĩa là người quen. Đừng để một cuộc gọi khiến bạn đánh mất tiền bạc và niềm tin. Hãy luôn xác minh đa kênh, giữ tỉnh táo, và chia sẻ kiến thức này với gia đình nhé!

Bài viết cùng chủ đề:

• Dấu hiệu nhận biết email giả mạo tấn công mạng
• Cảnh báo thủ đoạn chuyển khoản nhầm để lừa đảo
• Cách bảo mật điện thoại android