Winston is a highly experienced digital marketing professional, specializing in Cybersecurity, IT services, and Software as a Service (SaaS). @#@ Tôi là một technical writer trong lĩnh vực bảo mật, dịch vụ CNTT và phát triển phần mềm.
Chỉ một tin nhắn “Em chuyển nhầm 5 triệu, anh gửi lại giúp!” cũng có thể biến bạn thành nạn nhân hay thậm chí bị kiện ngược vì “chiếm đoạt tài sản”. Bài viết này sẽ giải mã toàn bộ thủ đoạn lừa đảo chuyển khoản nhầm, cung cấp quy trình xử lý đúng luật và biện pháp phòng tránh để bạn không sập bẫy.
Cảnh báo thủ đoạn chuyển khoản nhầm để lừa đảo đang trở nên phổ biến
Phương thức chuyển tiền 24/7 qua Internet Banking giúp chúng ta thanh toán tức thời, nhưng sự tiện lợi này cũng đang bị những kẻ gian lợi dụng. Dưới đây là 4 lỗ hổng chúng thưởng khai thác để giăng bẫy người dùng:
- Chuyển tiền quá nhanh ‑ hoàn tiền quá khó: Hệ thống 24/7 cho phép tiền đi ngay lập tức, trong khi quy trình tra soát ngược lại mất nhiều ngày. Khoảng trễ này đủ để scammer dựng kịch bản hoảng loạn, thúc ép nạn nhân chuyển lại tiền mà không kịp xác minh.
- Lòng tốt + thiếu kiến thức pháp lý: Phần lớn nạn nhân sợ “giữ tiền không phải của mình sẽ phạm luật” nên tự nguyện hoàn tiền. Thực tế, giữ nguyên số tiền và báo ngân hàng hoàn toàn không vi phạm nhưng kẻ gian nắm tâm lý “ngại rắc rối” để ép bạn chuyển tiền ngay.
- Kẽ hở phối hợp giữa ngân hàng và cơ quan tố tụng: Quy định hoàn tiền nhầm phụ thuộc vào sự đồng thuận hai bên hoặc phán quyết tòa án. Tội phạm khai thác độ trễ này để dọa kiện ngược, biến bạn từ người “giúp đỡ” thành bị đơn dân sự.
- Dữ liệu cá nhân rò rỉ tràn lan: Khi gọi điện, kẻ lừa đọc đúng họ tên, CMND, thậm chí địa chỉ của bạn nhờ các nguồn dữ liệu bị rò rỉ. Điều này làm tăng cảm giác “người thật việc thật”, khiến nạn nhân hạ thấp cảnh giác.
Đọc thêm: Cách nhận biết trang web lừa đảo
5 thủ đoạn lừa đảo chuyển khoản nhầm phổ biến (tính đến 2025)
1. Kiện ngược sau khi được hoàn tiền
Scammer cố ý chuyển vài triệu, năn nỉ bạn hoàn lại. Khi tiền về ví chúng, chúng in sao kê giả rồi tới cơ quan công an tố cáo “bạn chiếm đoạt”. Bạn phải tốn thời gian, thậm chí án phí để chứng minh vô tội.
2. Đánh cắp OTP / quyền truy cập Smart Banking
Kẻ tấn công sẽ giả mạo nhân viên ngân hàng và gọi hướng dẫn hoàn tiền qua link đăng nhập giả. Bạn nhập user, password, mã OTP; kẻ gian lập tức rút sạch tài khoản và đổi mật khẩu trước khi bạn kịp phản ứng.
3. Mạo danh tổng đài chăm sóc khách hàng
Chúng dùng số VoIP giống hotline ngân hàng, yêu cầu gửi ảnh CCCD, selfie “để đối chiếu” trước khi hoàn. Dữ liệu này được bán trên chợ đen, mở thẻ tín dụng hoặc vay tiền bằng tên bạn.
4. Deepfake người thân thúc giục gấp
Ở phiên bản tinh vi hơn, kẻ lừa dùng AI ghép giọng/video con bạn, nhắn: “Mẹ ơi con chuyển nhầm, cứu con gấp!”. Sự hoảng loạn khiến nhiều phụ huynh chuyển số tiền lớn hơn cả khoản “nhầm”.
5. Giả chuyển nhầm nhiều lần, ép trả một lần
Chúng gửi nhiều khoản nhỏ 50–100k, rồi gọi yêu cầu bạn “trả gộp” 10 triệu để tiết kiệm phí. Khi bạn chuyển, số tiền thực đã chênh lệch lớn hơn tổng nhận và rất khó chứng minh sau này. Nhìn chung, mục tiêu cuối cùng của tất cả biến thể vẫn là khiến bạn tự nguyện chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin do sợ rắc rối, nể lòng tốt hoặc hoảng loạn.
Dấu hiệu nhận biết lừa đảo chuyển khoản nhầm
Khi nhận được tiền lạ vào tài khoản, hãy quan sát các dấu hiệu sau để nhận biết nguy cơ bị lừa đảo:
- Khoản tiền nhỏ, đến từ tài khoản lạ, nhưng người gọi lại tỏ ra gấp gáp, năn nỉ hoàn ngay, đôi khi đi kèm ngôn ngữ hoảng loạn hoặc hối thúc liên tục.
- Lời nói không nhất quán: ban đầu xin lỗi và nhờ giúp đỡ, sau đó quay sang đe dọa, nhắc đến kiện tụng hoặc công an để gây áp lực.
- Yêu cầu thực hiện qua link lạ, app không chính thống, hoặc gửi OTP qua điện thoại: ngân hàng tuyệt đối không bao giờ yêu cầu khách hàng cung cấp OTP hay đăng nhập qua link ngoài hệ thống chính thức.
- Cung cấp chứng từ không rõ ràng, thiếu mã tra soát hoặc không có mã QR: nhiều trường hợp sử dụng sao kê hoặc giấy ủy quyền giả mạo, thiết kế sơ sài, thiếu thông tin cần thiết.
Vậy phải làm gì khi có người lạ chuyển nhầm tiền cho bạn?
Gặp tình huống này, bạn không nên tự hoàn tiền ngay. Thay vào đó, hãy làm theo 5 bước dưới đây để tránh rơi vào bẫy và xử lý đúng pháp luật:
- Bước 1: Tuyệt đối không hoàn tiền ngay lập tức. Thay vào đó, gọi đến hotline ngân hàng để yêu cầu khóa tạm thời tài khoản, tránh bị kẻ gian khai thác thêm.
- Bước 2: Liên hệ bộ phận tra soát hoặc chăm sóc khách hàng của ngân hàng, cung cấp ảnh chụp giao dịch, số tài khoản đã gửi tiền và các thông tin liên quan để ngân hàng mở quy trình xác minh.
- Bước 3: Báo công an địa phương nơi bạn cư trú, cung cấp biên lai chuyển khoản, lịch sử cuộc gọi, tin nhắn, và bản tường trình sự việc để lập hồ sơ bảo vệ bạn về mặt pháp lý.
- Bước 4: Chỉ thực hiện việc hoàn tiền thông qua ngân hàng, sau khi có văn bản xác nhận rõ ràng từ phía ngân hàng hoặc cơ quan chức năng. Tuyệt đối không chuyển lại tiền thủ công.
- Bước 5: Lưu trữ đầy đủ dữ liệu giao dịch, tin nhắn, số điện thoại liên hệ và chứng từ liên quan ít nhất 1 năm. Đây là bằng chứng quan trọng nếu sự việc có diễn biến pháp lý về sau.
Làm sao để phòng tránh lừa đảo chuyển khoản nhầm?
Dưới đây là các cách đơn giản để hạn chế khả năng bạn trở thành nạn nhân của các hình thức lừa đảo trực tuyến.
- Thiết lập hạn mức giao dịch thấp trên Mobile Banking.
- Luôn kiểm tra kỹ thông tin người nhận và người gửi
- Không chia sẻ công khai các sao kê, hóa đơn có mã giao dịch
- Nhắc nhở người thân lớn tuổi cảnh giác
- Kích hoạt các tính năng bảo mật nâng cao như SmartOTP để xác thực giao dịch
- Cài cảnh báo biến động số dư qua app/mobile banking để phát hiện kịp thời giao dịch bất thường.
Lời kết
Lừa đảo chuyển khoản nhầm là chiêu trò tinh vi, đánh mạnh vào lòng tốt, sự thiếu hiểu biết pháp lý và sự hoảng loạn của nạn nhân. Chủ động phòng tránh, xử lý đúng quy trình là cách bạn bảo vệ tài sản, danh dự và cả sự bình yên khỏi những chiêu trò ngày càng tinh vi.
Bài viết cùng chủ đề: